Foto: Archief Oud Beltrum.

DE OPRICHTING – DHR. STAPELBROEK

Over hoe het exact is gegaan bij de oprichting van Muziekvereniging Concordia Beltrum, is weinig bekend.

Pas jaren later heeft dhr. Stapelbroek, vanuit het buitenland, de muziekvereniging geschreven over de oprichting.

In de transcriptie, die pas later is gemaakt, staat veel informatie over hoe het vroeger ging.

Hieronder de tekst uit de transcriptie, de scans van de uitgeschreven transcriptie zijn bijgevoegd.

Over de oprichting van muziekvereniging Concordia is weinig opgeschreven. De eerste bewaard gebleven notulen zijn van 2 mei 1931, terwijl Concordia werd opgericht op 15 juni 1922.

Toch is er wel wat over bekend. We vinden daar het één en ander over in een brief aan Concordia, van de heer Jan Stapelbroek, geschreven op 28 januari 1979 vanuit zijn toenmalige woonplaats Nao Me Toque in Brazilië.

Jan Stapelbroek werd geboren op 25 november 1897 te Gendringen.
Aanleiding voor het schrijven van die brief was een bezoek dat onze oud-plaatsgenoot Hans Broshuis in dat jaar bracht aan Zuid-Amerika.

Hans had voordat hij op reis ging wat gegevens over Concordia opgevraagd bij de toenmalige secretaris, Henk Heutinck.

Als antwoord daarop schreef Stapelbroek een brief van liefst zes kantjes. Hij schreef het volgende:

“Geachte heer H.J.M. Heutinck,

Het was een grote verrassing voor ons zo’n uitgebreid volledig verslag over de Harmonie Concordia uit Beltrum, voor ons zo dierbaar, te mogen ontvangen.

Wij voelde ons even weer in Beltrum, ook mijn vrouw die daar geboren is (Anna Assink) weet zich bijna alles nog te herinneren.

Wij hebben hierover vee gepraat en nagegaan. Daar zijn velen van onze leeftijd overleden. Uw vader Jan Hanselman, mede oprichter, en zoveel anderen, ja heel Beltrum werd overhoop gehaald. Het was een gezellige tijd die twintig jaar.

In 1919, het was Vastenavond, samen met mijn vader boerderij Geesing gekocht. In november 1919 kwamen wij met ons gezin in Lintvelde te Beltrum aan op Geesing.
Tot oktober in de kost geweest bij boerderij Stikker, daar is veel besproken over de muziek.
Meegebracht een harmonica, die direct veel vriendschap bracht, Tonie Huinink.
Het duurde niet lang of Tonie moest ook een harmonica hebben, dus gingen we samen naar Zutphen.
Daar werd er een gekocht met twee rijen en 24 bassen. Dat was een nieuwe, beter dan de mijne.
Ik had er al een versleten dus daar moest ook een betere voor komen. Het moest een accordeon met drie rijen en 80 bassen worden.
Ik had gehoord dat die te koop waren in Winterswijk, dus ging het naar Schepel in Winterswijk. Ja, wat ik zocht was er, maar de prijs was 80 gulden, veel geld, als dat vader maar goed zou vinden.
Daar was nog veel meer dat mij ook geweldig aantrok, al dat blinkende koper, klarinetten, saxofoons enz. Dat alles eens goed bekeken, dat zou mooi zijn voor een klein orkestje, als vader de accordeon te duur vond.
Ik zag daar een mooie piston, dat moest de mijne zijn.

Thuis gekomen en met vader over gesproken, maar die voelde er niet veel voor, niet erg voor mij, ik zag ook al liever de piston. Een orkestje moest het worden, naar Stikkers land, besproken met mijn vriend Tonie Huinink, die er direct wel mee ingenomen was, maar hoe begin je zoiets.

Het plan voorgelegd aan Oom Jans Valkenborg op de Pruuze. Hij stelde voor, alle verenigingen te vragen om medewerking. Dat verliep voor 100%. Ik weet nog goed dat Beijer, toen bestuurslid van de Boerenbond zei: Zet door, wij staan er achter. Daar moest geld komen, maar eerst nog werkende leden.

Wij hadden besloten met acht man te beginnen. Toen een lijst opgemaakt, goedgekeurd door de Burgemeester om geld bij elkaar te krijgen voor dat doel.
Het eerst moest de Pastoor op de lijst tekenen, dan kwam de rest vanzelf.
Oom Jans Pruuze ging mee, wij waren nog te jong voor zo’n oude Pastoor, die er niets voor voelde. Hij had het eerst over straatmuzikanten.

Mijnheer Pastoor zat niet veel muziek meer in, toch kan men hem het niet kwalijk nemen, hij was bijna afgeleefd. Oom Jans Pruuze wist hem te bepraten, het zou een harmonie worden uitsluitend voor de parochie, hij tekende voor f 5 dat was een verlichting.
Voor het geld ophalen werden drie x 2 man op pad gestuurd. Met mijn vriend Tonie die overal de weg wist, voor mij toen nog onbekend, hebben wij op het “Slat” 168 gulden opgehaald, de andere twee groepjes samen niet veel meer.
De rest is misschien van de Boerenbond gekomen, ik weet het niet meer.

Intussen kwam den Heer Nelissen, Hoofd van de Landbouwschool en gehoord dat die muzikaal was. Ons plan aan hem voorgelegd, waar hij direct mee ingenomen was, onder ene voorwaarde, hij wou dat geheel gratis doen, maar dan moest hij wel de hele leiding hebben.

Dat was direct goed, een grote verlichting, want wij hadden er een uit Groenlo die vroeg f 2,50 per les. Ik moet hier schrijven: Den heer Nelissen heeft veel voor de harmonie gedaan en dan gratis zoveel jaren.
Hij vond ach man een beetje te weinig, laten wij er elf van maken. Met den heer Nelissen naar Schepel de instrumenten gekocht.
Toen wij de leden bij elkaar hadden en de instrumenten waren aangekomen, werden ze verdeeld met een notenboekje, noten leren en de instrumenteren leren bespelen. De eerste maanden oefenen en noten leren. Zelf ben ik neen paar jaar koorzanger geweest en kende een paar noten, de rest kende geloof ik geen noten.

Wij ebben bij ons thuis met een klein groepje wat afgetoeterd en de kleine kinderen wakker gehouden, och ze wennen er aan, het moest.
Na een paar maand de eerste repetitie, klankgehalte was daverend goed, daarmee hield ook alles op, vals en de maat kende geen grenzen.
Toen moesten er ook nog lessenaars komen, ben toen aan het werk gegaan, na enige tijd was ook dat opgelost. De eerste bruiloft was een zware pil, wij waren blij dat het afgelopen was, het werd steeds beter, één jaar hebben wij 17 bruiloften gehad met daarbij nog kermis, Vastenavond enz.

Zo heb ik geloof ik omstreeks 18 jaar piston gespeeld. Met veel genoegen voor dit mooie instrument.
Ik heb na die tijd niet meer gespeeld, wel sterk verzocht mee te spelen, dan maar in het Bestuur (te Dussen, Noord-Brabant).
Toen wij naar Brasil vertrokken heb ik voor ruim 2000 gulden aan muziek meegenomen, bij ervaring dat muziek de mensen verenigd, samen brengt en een goede geest kweekt. Ook ervaren dat waar een goede geest heerst een gezellige sfeer hangt, veel tot stand kan worden gebracht.
Waar dat niet is, gaat alles kapot, wij hebben dat hier in Brasil aan den lijve ervaren.

Vereenigd U, houd de muziek hoog in ere, dan komt er Liefde voor alles wat goed is en ziet men wat verkeerd is.
Ja wij hebben het aan den lijve ervaren, in eenheid kan men wonderen verrichten. Ook hebben wij ervaren het omgekeerde. Ik zeg wel eens: Wij mensen hebben toch een verstand, hersenen, gebruik die.

Wij hebben door Harmonie Concordia weer een ogenblik in Beltrum geleefd met grote voldoening”.
Was getekend, J.B. Stapelbroek.